Hoogsensitiviteit
Een hoogsensitief kind is extreem gevoelig voor de prikkels om hem/haar heen. Hij/zij voelt het verdriet van een ander in het eigen lichaam of voelt de spanningen die in een kamer hangen. Het kind is bijzonder gevoelig als het hemzelf aangaat maar ook als het een ander aangaat.
Kenmerken
Veel voorkomende kenmerken bij hoogsensitiviteit:
- Moeite met het loslaten van negatieve gevoelens en gedachten.
- Lichamelijke kwaaltjes hebben zoals hoofdpijn of stressgevoelens.
- Op een 'slechte' dag heel veel of juist heel weinig eten.
- Snel moe, soms zelfs slaapproblemen.
- Voelt zich niet begrepen.
- Onrustig en/of gespannen zijn.
- Boos worden op zichzelf.
- Gevoelig voor pijn.
- Bang voor afwijzing (zelfs voor de kleinste dingen).
- Vergelijkt zichzelf vaak met anderen en voelt zich hier slecht door.
- Snel verdrietig, emotioneel.
- Komt verlegen over.
- Maakt zich druk om wat anderen over hem/haar denken.
- Vat dingen persoolijk op, ook wanneer het niet nodig is.
- Feedback wordt als commentaar gezien, zelfs als iemand het opbouwend geeft.
- Heeft het gevoel dat iedereen zijn/haar gedrag veroordeelt.
- Voelt zich in groepen vaak niet op zijn/haar gemak.
- Ontvangt teveel prikkels, raakt overprikkeld.
- Extra gevoelig voor geluid, licht en geur.
- Schrikt snel.
- Raakt het overzicht kwijt als er iets onverwachts gebeurt.
- Rechtvaardig en respectvol.
- gedraagt zich perfectionistisch.
- Is gewetensvol en plichtsgetrouw.
- Wordt zenuwachtig als op de vingers wordt gekeken.
- Heeft oog voor detail.
- Scherpe zintuigen.
- Ervaart sterke emoties.
- Kan zich goed inleven in anderen.
- Voelt stemmingen en sferen van anderen aan.
- Voelt zich niet altijd door de omgeving begrepen.
- Voelt zich snel opgejaagd.
- Voelt zich ongemakkelijk als er veel om zich heen gebeurt.
- Legt de lat voor zichzelf erg hoog.
- Heeft het gevoel anders te zijn dan anderen.
Hoogsensitieve kinderen hebben dit vaak in combinatie met een of meerdere van de volgende stoornissen:
- Hoogbegaafdheid
- ASS (AutismeSpectrumStoornis)
Ondersteuningsbehoeften
Een kind met hoogsensitiviteit heeft...
Een leerkracht nodig die...
|
- de leerling ruimte geeft om zichzelf te zijn.
- de leerling helpt om zijn/ haar gevoelens te plaatsen.
- luistert wanneer dat nodig is.
|
Klasgenoten nodig die...
|
- begrip tonen.
- die de leerling betrekken bij de groep.
|
Een omgeving nodig die...
|
- weinig prikkels heeft.
- inspeelt op de talenten van de leerling.
- overzichtelijk is.
|
Tips voor de leerkracht
Houd altijd in gedachten dat elke leerling anders is. Het voorkomen en de mate van de kenmerken van hoogsensitiviteit en de beste aanpak zullen dan ook per leerling verschillend zijn. De adviezen hieronder kunnen een richtlijn bieden om met een kind met hoogsensitiviteit om te gaan. Het is tevens aan te raden om het desbetreffende kind een 'one page profile' in te laten vullen. Hierop kan hij/zij zelf aangegeven wat voor hem/haar nodig is aan hulp.
Adviezen:
- Toon begrip.
- Bied een luisterend oor.
- Bied ruimte om in het eigen tempo te werken.
- Daag uit en speel in op de interesses van het kind.
- Houd in de gaten hoe het kind in de groep ligt, voorkom dat hij/zij buiten de groep valt.
- Zorg voor een rustige werkomgeving met weinig omgevingsprikkels.
- Bespreek (na overleg met kind en ouders) in de klas wat hoogsentiviteit inhoud.
- Bied een veilige omgeving waar het kind zich op zijn/haar gemak voelt.
- Stimuleer en motiveer.
- Wees open en eerlijk.
- Houd contact met de ouders.
- Bespreek de dag en gebruik een duidelijke planning.
- Zorg voor voldoende tijd en jaag niet op.
- Zorg voor regelmaat en rust.
- Vermijd beschuldigingen.
- Let op de toon die je gebruikt als je tegen het kind praat.
- Bied keuzes en alternatieven aan.
- Leer het kind zijn gevoels te benoemen.
- Praat gebeurtenissen uit zodat het kind deze een plekje kan geven.
